آرنج در نتیجه وارد شدن ضربه (تروما) برای مثال در اثر زمین خوردن هنگام ورزش کردن یا حتی راه رفتن در پیاده‌رو می‌شکند. اکثر موارد شکستگی آرنج دست که پی‌آمد زمین خوردن هستند زمانی رخ می‌دهند که فرد هنگام افتادن، بازوی کشیده خود را در مقابل بدن می‌گیرد تا مانع زمین خوردن شود. نیرو هنگام برخورد به زمین از مچ، دست و ساعد می‌گذرد و به آرنج می‌رسد. به علاوه در صورتی که آرنج مستقیماً به زمین بخورد نیز شکستگی رخ می‌دهد. انواع شکستگی استخوان آرنج به شرح زیر می باشد:
- نوع 1: شکستگی آرنج دست بدون جابه‌جایی که در این نوع، استخوان در موقعیت اصلی خود باقی می‌ماند و فقط می‌شکند.
- نوع 2: قطعه‌ای از استخوان در این نوع شکستگی جابه‌جا می‌شود.
- نوع 3: جدی‌ترین نوع شکستگی استخوان آرنج است، چون استخوان از چند جا می‌شکند.
درمان شکستگی استخوان آرنج نوع 1 و 2 معمولاً بدون جراحی با استفاده از آتل انجام می شود، اما درمان شکستگی آرنج دست نوع 3 معمولاً نیاز به عمل جراحی آرنج دارد. بعد از جوش خوردن استخوان آرنج برای توانبخشی از درمان حرکات اصلاحی و فیزیوتراپی شکستگی آرنج استفاده می شود.
علائم
فرد هنگام شکستن استخوان آرنج و وقوع سانحه، ناگهان درد شدید تیزی را در آرنج احساس می‌کند. عکس‌العمل طبیعی بیمار برای مقابله با این درد توان‌فرسا این است که بازوی آسیب دیده را به منظور محافظت از آن محکم با دست دیگر می‌گیرد. درد آرنج معمولاً در پشت آرنج احساس می‌شود و گاهی اوقات به سرعت آرام می‌شود و تنها درد سنگینی در ناحیه صدمه دیده به‌جا می‌ماند که در شب و صبح زود اوج می‌گیرد. علائم شکستگی آرنج دست گاهی با تورم و کبودشدگی نیز همراه است و در صورت لمس کردن محکم استخوان آسیب دیده دردناک نیز هست. درد هنگام حرکت‌های خاص آرنج، مچ یا شانه یا در طول فعالیت‌های تحمیل وزن بر بازوی صدمه دیده (مانند فشار دادن) تشدید می‌شود. کشیدن یا منقبض کردن عضله سه سر معمولاً باعث بروز درد می‌شود و صاف کردن مفصل آرنج نیز با توجه به درد شدید تقریباً غیرممکن است. همچنین بیمار گاهی اوقات در آرنج، ساعد، دست یا انگشتان احساس سوزن سوزن شدن یا کرختی می‌کند. در شکستگی آرنج دست شدید (توأم با جابه‌جایی و دررفتگی استخوان) بدشکلی مشخصی نیز به چشم می‌خورد. با مشاهده هر کدام از علائم شکستگی آرنج دست به منظور درمان به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص
پزشک یا فیزیوتراپیست از طریق معاینه عینی و با توجه به علائم بیمار شکستگی استخوان آرنج دست را تشخیص می‌دهد و برای تأیید تشخیص شکستگی دست از پرتونگاری (اشعه ایکس) نیز بهره می‌گیرد. بررسی‌های بیشتری مانند اسکن استخوان، ام.آر.آی. یا سی.تی. اسکن در بعضی موارد به منظور تشخیص بهتر و ارزیابی شدت آسیب انجام می‌شود.
درمان فیزیوتراپی
برای درمان شکستگی استخوان آرنج دست همراه با جابه‌جایی استخوان معمولاً عمل جراحی انجام می‌شود. حرکات اصلاحی و درمان شکستگی آرنج با فیزیوتراپی بعد از عمل جراحی آرنج دست، یک هفته پس از جراحی شروع می‌شود. اما چنانچه استخوان هنگام شکستن جابه‌جا نشده باشد، برای درمان درد آرنج معمولاً بازو را به مدت 2 تا 3 هفته با آتل ثابت نگه می‌دارند و سپس از آتل متحرک استفاده می‌شود و ورزش برای شکستگی آرنج دست در سطح مقدماتی برای افزایش دامنه حرکتی انجام می‌شود.
ارزیابی شکستگی به کمک پرتونگاری (اشعه ایکس) در هفته‌های آتی جهت اطمینان یافتن از جوش خوردن استخوان در محل مناسب بسیار مهم است. حرکات اصلاحی و ورزش برای شکستگی آرنج دست را می‌توان پس از تأیید ترمیم استخوان و اجازه جراح مبنی بر ایمن بودن آن تحت نظارت فیزیوتراپیست شروع کرد.
بیماران دچار شکستگی آرنج باید بتوانند در قالب برنامه توانبخشی حرکات اصلاحی و ورزش برای شکستگی آرنج از جمله تمرین‌های انعطاف‌پذیری و مقاومت را بدون بروز درد انجام دهند تا اطمینان حاصل شود که نتیجه بهینه به دست آمده است. رعایت این نکته اهمیت بسیار دارد، چون مقاومت و انعطاف‌پذیری بافت نرم به سرعت در اثر بی‌تحرکی و عدم استفاده کاهش می‌شود. فیزیوتراپیست بیمار را در خصوص مناسب‌ترین حرکت‌ها و بهترین زمان شروع آنها راهنمایی می‌کند.
مزایا
هنگام در قالب بودن و بسته بودن آرنج: شکستگی استخوان آرنج در زمان جوش خوردن استخوان در آتل یا با باند به گردن بسته می‌شود تا ثابت باقی بماند و سریع‌تر بهبود یابد. در این بین باید دقت شود تا بازو بیش از اندازه سفت، ضعیف یا متورم نشود. فیزیوتراپیست با توجه به میزان فعالیت مجاز برای نوع شکستگی انواع ورزش برای شکستگی آرنج را برای حرکت دادن شانه، مچ و دست طی مدت در قالب بودن یا بسته بودن آرنج در نظر می‌گیرد. به این ترتیب بقیه قسمت‌های بدن آسیب نمی‌بینند، بدشکل نمی‌شوند و اکثر بیماران دچار شکستگی آرنج به آهستگی تمرین دادن پاها و بازوی دیگر را آغاز می‌کنند. فیزیوتراپیست به بیمار کمک می‌کند تا با برنامه تمرینی منطبق شود و سلامت، قدرت و توانایی کلی بدن را حفظ کند.
پس از برداشتن قالب و باز کردن باند: آرنج به احتمال زیاد خشک و سفت و بازو ضعیف خواهد بود، به ویژه اگر جراحی انجام شده باشد. جلسه‌های فیزیوتراپی بعد از جراحی آرنج را باید با جدیت پیگیری نمود چون فیزیوتراپیست با تدوین برنامه‌های ورزش آرنج از فلج شدن دائمی آرنج جلوگیری می‌کند.
فیزیوتراپیست آرنج را معاینه می‌کند و درمان فیزیوتراپی شکستگی آرنج دست را که مناسب با شرایط بیمار باشد بر مبنای اهداف و میزان فعالیت فیزیکی انتخاب می‌کند.
افزایش قدرت و توانایی حرکت: فیزیوتراپیست چند نوع حرکت را برای دوران بهبود شکستگی آرنج دست تجویز می‌کند؛ در ابتدا وی با بهره‌گیری از تمرین‌های "منفعل دامنه حرکتی" به بیمار کمک می‌کند تا آرنج را با ملایمت حرکت دهد. بیمار به موازات قوی‌تر شدن بازو می‌تواند خود به تنهایی تمرین‌های "فعال دامنه حرکتی" (حرکت با وزنه) را انجام دهد. بیمار به محض التیام یافتن استخوان استفاده از وزنه یا نوارهای مقاومتی را شروع می‌کند. فیزیوتراپیست علاوه بر تمرین‌های مقاومتی و دامنه حرکت بازآموزی عضله‌ها را نیز با وزش آرنج دست در نظر می‌گیرد تا در زمان نیاز به محافظت از خود در برابر افتادن به سرعت واکنش نشان دهد.
کاهش خشکی و سفتی آرنج: روش درمان فیزیوتراپی شکستگی آرنج دست با بهره‌گیری از تکنیک‌های درمان دستی یا کایروپراکتیک به کمک حرکت‌های ماهرانه‌ی دست، تحرک بیشتر و با درد کمتر مفصل‌ها و عضله‌ها را ممکن می‌سازد.
شروع مجدد فعالیت‌های روزمرّه: فیزیوتراپیست با آموزش دادن روش انجام فعالیت‌های معمول روزانه، مانند لباس پوشیدن، کار کردن با رایانه و خانه‌داری، به بیمار کمک می‌کند تا استقلال خود را بعد از ترمیم شکستگی آرنج دست و حتی هنگام بسته بودن یا در قالب بودن بازو حفظ کند.
آمادگی برای انجام فعالیت‌های سنگین‌تر و دشوارتر: نوع و تعداد جلسه‌های فیزیوتراپی شکستگی آرنج دست به ضرورت‌های شغلی یا ورزش‌های مورد علاقه بیمار بستگی دارد و فیزیوتراپیست برنامه مخصوصی را برای هر بیمار طرح‌ریزی می‌کند.
تسکین درد: فیزیوتراپیست برای کنترل درد و تورم بازو از روش‌های درمانی کمپرس سرد و گرم یا اولتراسوند استفاده می‌کند. هدف از درمان فیزیوتراپی شکستگی آرنج دست پیشگیری از ناتوانی بلندمدت با روش های زیر است:
- برگرداندن مجدد سلامتی بازو
- بازگرداندن قدرت و حرکت کامل به شیوه‌ای ایمن هنگام التیام یافتن و جوش خوردن استخوان
- ارزیابی نوع شکستگی استخوان آرنج دست به منظور حصول اطمینان از شروع مجدد فعالیت‌های شغلی و وظایف خانه‌داری به نحوی ایمن
- راهنمایی بیمار برای بازگشت ایمن به میادین ورزشی و دیگر فعالیت‌های فیزیکی. از سرگیری زود هنگام این فعالیت‌ها پس از شکستگی آرنج دست احتمال خطر شکستگی در آینده را افزایش می‌دهد.
- توصیه استفاده از وسایل محافظتی، مانند محافظ مچ دست یا آرنج یا بازوبند، هنگام ورزش کردن
ورزش و حرکات اصلاحی
معمولاً به بیماران دچار شکستگی آرنج دست توصیه می‌شود تا پس از تأیید درمان و جوش خوردن استخوان حرکت‌های زیر را به شرطی انجام دهد که متخصص ارتوپد شروع متحرک‌سازی را ایمن و بدون خطر بداند. همواره پیش از شروع انجام این حرکات اصلاح شکستگی آرنج دست باید با فیزیوتراپیست در مورد مناسب بودن آنها مشورت نمود. در مجموع می‌توان گفت که این موارد ورزش آرنج را می‌توان 3 بار در روز و تنها در صورت بروز نیافتن یا تشدید نشدن علائم انجام داد. حرکت‌های زیر هر روز در 3 یا 4 نوبت 10 مرتبه‌ای انجام می‌شوند.
تمرین اول: مچ بازویی را که می‌خواهید تمرین دهید با دست دیگر بگیرید (مانند عکس زیر). آرنج را به کمک دست دیگر خم کنید. 30 ثانیه این حالت را حفظ کنید.
تمرین دوم: به منظور انجام این ورزش برای شکیتگی آرنج دست روی صندلی بنشینید و کف دست‌ها را روی نشیمنگاه صندلی به گونه‌ای قرار دهید که نوک انگشتان به سمت عقب باشد. به آهستگی آرنج‌ها را با فشار دادن دست‌ها به صندلی صاف کنید. این حالت را 30 ثانیه حفظ کنید (مطابق تصویر پایین).
تمرین سوم: روبه‌روی دیوار بایستید و کف دو دست را با انگشتان رو به بالا روی دیوار بگذارید. به آهستگی با فشار دادن دست‌ها با دیوار سعی کنید آرنج خود را صاف کنید. این حالت را 30 ثانیه حفظ کنید. بخاطر داشته باشید این حرکات اصلاحی درمان شکستگی آرنج دست را با تجویز فیزیوتراپیست انجام دهید.
شکستگی استخوان آرنج دست دست در کودکان نیز شایع می باشد. درمان شکستگی آرنج دست بجز در موارد شدید آن بدون جراحی می باشد. برای ترمیم و بهبودی کامل باید از درمان های فیزیوتراپی از جمله حرکات اصلاحی و ورزش آرنج دست استفاده نمود. در صورت درمان جراحی شکستگی باید فیزیوتراپی بعد از جراحی آرنج دست به منظور بازگشت عملکرد طبیعی به مفصل انجام شود. به یاد داشته باشید حرکات اصلاحی و ورزش برای آرنج دست را با تجویز و صلاحدید ارتوپد و فیزیوتراپیست انجام دهید.
