دررفتگی مچ پا
در رفتگی مچ پا به دلیل جراحت و یا پارگی بافت نرم، در اثر اعمال نیروی ناگهانی به مچ پا ایجاد می شود که باعث می شود مچ پا به سمت خارج دامنه ی طبیعی حرکتی خم شود. وقتی چنین اتفاقی می افتد، استخوان ها از محل طبیعی خود خارج می شوند و درنتیجه ایجاد دررفتگی می کنند. نیروی لازم برای دررفتن مچ پا بسیار زیاد است، به همین دلیل این نوع جراحت در نتیجه ی تروما و آسیب به این محل ایجاد می شود. بنابراین این نوع آسیب در ورزش های تماسی مثل راگبی و هاکی و همچنین در ورزش هایی مثل فوتبال و بسکتبال که به تغییر سریع جهت نیاز دارد، بسیار رایج است.
علائم دررفتگی مچ پا
شایع ترین علامت و نشانه در رفتگی مچ پا، افزایش ناگهانی درد مچ پا در محل آسیب دیده است که اغلب تا ساق پا گسترش می یابد. بیمار، معمولا پس از جراحت، به دلیل عدم توانایی در تحمل وزن خود بر روی پاها، قادر به ادامه ی فعالیت های عادی خود نیست.
احتمال ایجاد تورم و حساس شدن ناحیه ی مچ پا نیز در بیماران مبتلا به در رفتگی مچ پا وجود دارد و اغلب، مچ پا خارج از محل خود و غیر طبیعی به نظر می رسد. برخی بیماران نیز به دلیل آسیب به بافت نرم، دچار اختلال در رسیدن جریان خون به ناحیه ی پا می شوند و در نتیجه ظاهری کبود ایجاد می کنند. گاهی اوقات بیماران از بی حسی و سوزن سوزن شدن پا نیز رنج می برند.
تشخیص دررفتگی زانو
برای تشخیص دررفتگی زانو، پزشک یا فیزیوتراپ، معاینات دقیقی در ناحیه ی آسیب دیده انجام می دهد و برای تایید تشخیص انجام شده، از عکس های رادیولوژی استفاده می کند. پزشک همچنین ممکن است تصویربرداری از طریق MRI و یا سی تی اسکن را توصیه کند تا احتمال سایر عوارض و مشکلات را رد کند.
درمان دررفتگی مچ پا
برای درمان دررفتگی مچ پا، استراحت بیشترین اهمیت را دارد، برای این که به محل آسیب دیده، فرصت ترمیم و بهبودی بدهید. بسیار مهم است که از انجام فعالیت هایی که موجب افزایش درد می شود و یا به محل آسیب دیده فشار وارد می کند، پرهیز کنید تا از آسیب بیشتر و افزایش مدت زمان بهبودی جلوگیری کنید.
قرار دادن یخ بر روی محل آسیب دیده نیز برای بهبودی مهم است، چون هر گونه ورم و التهاب در محل را به حداقل می رساند. به کارگیری روش های "استراحت، قرار دادن یخ، بستن محل آسیب دیده با باند و بالا قرار دادن پا" از زمانی که دچار آسیب می شوید تا ۷۲ ساعت پس از آن، می توانید از ایجاد آسیب بیشتر به محل و افزایش ورم و التهاب آن که ممکن است در اثر ادامه ی انجام فعالیت های روزانه ایجاد شود، جلوگیری کنید. می توان از داروهای ضد التهاب برای کاهش درد و همچنین کاهش ورم در محل آسیب دیده استفاده کرد.
پس از آن که طبق توصیه ی پزشک، عکسبرداری رادیولوژی از محل آسیب دیده انجام شد، یک پزشک حرفه ای، استخوان در رفته را در جای خود قرار می دهد. اغلب عمل جراحی برای اصلاح این آسیب و ثابت نگه داشتن محل آسیب دیده با استفاده از پیچ و پلاک یا میله، انجام می شود و سپس محل را برای مدتی، از طریق آتل بندی و یا استفاده از پابند طبی ثابت می کنند.
گچ گرفتن محل آسیب دیده و یا استفاده از عصا هنگام راه رفتن، برای جلوگیری از حرکت کردن محل آسیب دیده و همچنین جلوگیری از قرار گرفتن وزن بدن بر روی مچ پا در حین راه رفتن، توصیه می شود تا به تاندون اجازه ی بهبودی سریع تر داده شود.
زمانی که دوره ی درمان جراحت مچ پا به مراحل پایانی رسید، بیمار می تواند به تدریج فعالیت هایی را شروع کند که این فعالیت ها می تواند شامل بلند کردن اجسام سنگین و تمرینات ورزشی تقویتی توصیه شده توسط فیزیوتراپ باشد تا زمانی که بهبودی کامل یافت، باعث تقویت و افزایش انعطاف پذیری محل آسیب دیده شود و بتواند در فعالیت های ورزشی شرکت کند. این حرکات نباید بدون توصیه ی پزشک یا فیزیوتراپ انجام شود، چون خطر تشدید وضعیت بیمار و افزایش روند بهبودی وجود دارد. طی چند ماه اول پس از بهبودی و از سر گیری حرکات ورزشی، می توان از حرکات کششی برای تقویت و استحکام محل آسیب دیده و همچنین جلوگیری از آسیب دوباره ی محل استفاده کرد.
تمرینات ورزشی مچ پا
تمرینات ورزشی زیر معمولا به افرادی که دچار دررفتگی مچ پا شده اند، توصیه می شود. برای شروع این حرکات، باید ابتدا با فیزیوتراپ خود مشورت کنید تا از مناسب بودن آن ها برای شما مطمئن شوید. به طور کلی، این حرکات باید روزانه ۳ مرتبه و تنها در صورتی که موجب تشدید علائم نشوند، انجام گیرند.
حرکات ورزشی مچ پا
به پشت بخوابید و یا بنشینید. مچ پا را خم و راست کنید. این حرکت را هر ساعت انجام دهید و هر بار ۵ مرتبه تکرار کنید.
بنشینید در حالتی که کف پا بر روی زمین قرار گیرد. به طور متناوب لبه ی داخلی پا (انگشت شست) و سپس لبه ی خارجی پا (انگشت پا) را بالا بیاورید. سعی کنید در این حرکت زانوی شما ثابت بماند. این حرکت را در هر ساعت ۵ بار تکرار کنید.
زمانی که قادر به تحمل وزن خود بر روی مچ پایتان بودید، برای کشش عضلات پشت ساق پا و بهبود حرکت مچ پا، حرکت زیر را انجام دهید:
یک دیوار و یا صندلی را بگیرید، پای آسیب دیده را در عقب و به حالت کشیده قرار دهید و پای دیگر را خم کرده و در جلو قرار دهید.
در حالی که پاشنه ی پا بر روی زمین قرار دارد، بدنتان را به جلو خم کنید تا جایی که در ساق پای عقبی، احساس کشش کنید.
این حرکت را ۴ بار در روز و هر بار ۵ مرتبه تکرار کنید.
در حالت راه رفتن بایستید. پای آسیب دیده در پشت شما و به حالت کشیده قرار گیرد. دست خود را به یک صندلی و یا دیوار برای حفاظت بگیرید. پای عقب را خم کنید تا در مچ پا احساس کشیدگی کنید. پاشنه ی پای خود را از روی زمین بلند نکنید. برای حدود ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید. سپس استراحت کنید.
این حرکت را ۴ بار در روز و هر بار ۵ مرتبه تکرار کنید.