در انتهای بارداری ممکن است با دردی در ناحیهی زیر شکم و بالای ناحیهی تناسلیتان مواجه گردید. شما احتمالا به "جدایی سمفیز لگنی" مبتلا شدهاید؛ این مشکل اگرچه برای فرزندتان خطری در پی ندارد ولی میتواند برای شما بسیار دردناک باشد. استخوان لگن شما تقریبا دور قسمت پایینی شکمتان قرار گرفته است. فاصله بین دو لبه جلوی لگن توسط یک غضروف انعطاف پذیر به نام سمفیز ناحیه تناسلی (PS) پر شده است. این غضروف مانند یک لاستیک کش میآید تا بتواند فضای کافی را برای رشد جنین در درون رحم شما فراهم کند. در موارد نادر، غضروف PS آنقدر کش میآید که منجر به باز شدن آن از هم میگردد. خانمهایی که با کشیدگی غضروف PS مواجه میشوند معمولا در راه رفتن و بخصوص بالا رفتن از پلهها با مشکل مواجه میشوند.
علت درد لگن در بارداری چیست؟
هورمونهای آزاد شده در بارداری به بافتهای همبند مادر اجازه میدهد تا شل و نرم شوند. لزوم شل شدن این عضلات و بافتها کمک به انجام فرایند زایمان میباشد؛ به گونهای که نوزاد به هنگام زایمان به راحتی میتواند در درون بدن مادر جابجا شود. بخشی از درد و ناراحتی احساس شده توسط مادر ناشی از درد پایین کمر، تغییرات در وضعیت قرارگیری بدن و سنگینتر شدن رحم است.
یکی دیگر از دلایل درد در استخوان لگن در بارداری، افزایش فشار بر عصب سیاتیک میباشد. دو عصب سیاتیک موجود در بدن از پایین کمر تا مچ پاها کشیده شدهاند. فشار رحم در اثر بزرگ شدن بر روی این اعصاب باعث ایجاد درد و ناراحتی در کفلها، لگن و رانها میشود. به این عارضه درد سیاتیک در بارداری گفته میشود. با نزدیک شدن به موعد زایمان، با تغییر وضعیت نوزاد در رحم این فشارها بر روی اعصاب کاسته شده و احساس درد در عضلات کاهش مییابد. با وجود شایع بودن درد سیاتیک در بارداری بهتر است پزشک شما از وجود این درد مطلع گردد؛ زیرا این درد میتواند به علت عارضههای جدی دیگری نیز بوجود آید.
درمان درد لگن در بارداری
استراحت، گرما و استفاده از کمربندهای مخصوص بارداری میتواند منجر به آسودگی از درد گردد. اگر درد شما بسیار زیاد باشد احتمالا پزشکتان شما را به یک متخصص فیزیوتراپی معرفی مینماید. استفاده از فیزیوتراپی و طب فیزیکی و توانبخشی راهی موثر و قابل اطمینان برای تسکین و کاهش درد لگن در بارداری میباشد.
تنظیم مهرهها: تنظیم مهرهای (ردیف کردن مهرهها)، خصوصاً برای مفصل ساکروایلیاک (باسن) باعث تسکین درد لگن در بارداری میشود. در طول بارداری روش انجام توانبخشی و طب فیزیکی به شکلی مطابق شرایط مادر اصلاح میشود که تعادل لگن بهبود یافته و فشار وارده بر ستون مهرهها و خصوصاً مفاصل و رباطهایی که در آخر دوره بارداری بیشترین بار روی آنها قرار میگیرد کاهش یابد.
انجام ماساژ: یکی دیگر از روشهای کاهش و تسکین درد لگن انجام ماساژهای مخصوص دوران بارداری است. ماساژ باعث شل کردن تمام عضلات درگیر در فشار میشود و از استرس نیز میکاهد. یک متخصص آموزش دیده در خصوص انجاما ماساژ در دوران بارداری، محل دقیق نقاط دردناک بدن مادر باردار را میشناسد و تکنیکهای خود را مطابق با مدت بارداری او تعدیل میکند.
اغلب، انجام تنظیم کایروپراکتیک در طول بارداری و چند ماه بعد از آن آسانتر است، زیرا در این دوران هورمونهای شل کنندهای ترشح میشود که با تأثیرگذاری بر رباطهای لگن باعث میشوند که در موقع زایمان لگن از هم باز شود. البته، این هورمونها بر تمامی رباطهای موجود در بدن تأثیر میگذارند.
صبور باشید: این درد تنها چند هفته پس از تولد فرزندتان و همزمان با برگشتن غضروف PS به محل قبلیاش برطرف میگردد.
چند نکته برای کاهش و جلوگیری از بروز درد لگن در بارداری
- تا جایی که درد به شما اجازه میدهد فعال باشید و از انجام حرکات و فعالیتهایی که دردتان را شدید میکند پرهیز نمائید.
- به هنگام لزوم استراحت کنید.
- از کفشهای بدون پاشنه استفاده کنید
- به هنگام خواب یک بالش بین پاهای خود قرار دهید.
- به هنگام درد شدید و به موقع بالا رفتن از پلهها، یکی یکی از پلهها بالا روید و یا اینکه به حالت نشسته و و عقب عقب از آنها بالا روید.